Cảm cúm là một bệnh nhiễm trùng cấp tính ở đường hô hấp do vi-rút cúm gây ra và được coi là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất trên thế giới. Phần lớn người bệnh có thể tự hồi phục mà không cần điều trị đặc biệt. Dưới đây, AN Care Pharma xin chia sẻ một số thông tin hữu ích để giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này và cách đối phó hiệu quả với những triệu chứng khó chịu của nó. 

1. Một số khái niệm cơ bản

Cúm mùa (cúm) là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do vi-rút cúm gây ra. Bệnh cúm dễ lây lan giữa người với người khi vi rút có thể lây lan qua đường giọt bắn như ho hoặc hắt hơi.

Các triệu chứng của bệnh cúm bao gồm sốt cấp tính, ho, đau họng, đau nhức cơ thể và mệt mỏi.

Điều trị chủ yếu nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng. Người bị cúm nên nghỉ ngơi và uống nhiều nước và bù điện giải. Hầu hết bệnh sẽ tự phục hồi trong vòng một tuần. Có thể cần chăm sóc y tế trong các trường hợp nghiêm trọng và đối với những người có yếu tố nguy cơ.

Có 4 loại vi-rút cúm: loại A, B, C và D. Vi-rút cúm A và B lưu hành và gây ra các đợt dịch bệnh theo mùa .

• Virus cúm A được phân loại thành các phân nhóm theo sự kết hợp của các protein trên bề mặt của virus. Hiện đang lưu hành ở người là virus cúm phân nhóm A(H1N1) và A(H3N2). Virus cúm A(H1N1) cũng được viết là A(H1N1)pdm09 vì nó gây ra đại dịch vào năm 2009 và thay thế virus A(H1N1) trước đó đã lưu hành trước năm 2009. Chỉ có virus cúm loại A mới gây ra đại dịch.
• Virus cúm B không được phân loại thành các phân nhóm nhưng có thể được chia thành các dòng. Virus cúm B thuộc dòng B/Yamagata hoặc B/Victoria.
• Virus cúm C ít được phát hiện hơn và thường gây ra các bệnh nhiễm trùng nhẹ, do đó không gây quan trọng đến sức khỏe cộng đồng.
• Virus cúm D chủ yếu ảnh hưởng đến gia súc và không lây nhiễm hoặc gây bệnh cho người.

2. Dấu hiệu và triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh cúm thường bắt đầu khoảng 2 ngày sau khi bị lây nhiễm từ người có virus.

Các triệu chứng bao gồm:

• Sốt đột ngột

  

• Ho (thường là ho khan)
• Đau đầu
• Đau cơ và khớp
• Cảm giác khó chịu nghiêm trọng (cảm thấy không khỏe)
• Đau họng
• Sổ mũi.

Ho có thể dữ dội và kéo dài tới 2 tuần hoặc lâu hơn.

Hầu hết mọi người đều hồi phục sau sốt và các triệu chứng khác trong vòng một tuần mà không cần chăm sóc y tế. Tuy nhiên, cúm có thể gây bệnh nặng hoặc tử vong, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao.

Cúm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của các bệnh mãn tính khác. Trong những trường hợp nghiêm trọng, cúm có thể dẫn đến viêm phổi và nhiễm trùng huyết. Những người có các vấn đề y tế khác hoặc có các triệu chứng nghiêm trọng nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

Tình trạng nhập viện và tử vong do cúm chủ yếu xảy ra ở nhóm có nguy cơ cao.

Tác động của dịch cúm theo mùa ở các nước đang phát triển vẫn chưa được biết đầy đủ, nhưng nghiên cứu ước tính rằng 99% số ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi do nhiễm trùng đường hô hấp dưới liên quan đến cúm là ở các nước đang phát triển.

3. Dịch tễ học

Mọi nhóm tuổi đều có thể bị ảnh hưởng bởi cúm mùa nhưng có những nhóm có nguy cơ cao hơn những nhóm khác.

• Những người có nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc biến chứng cao hơn khi bị nhiễm bệnh là phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn tuổi, những người mắc bệnh mãn tính (như bệnh tim, phổi, thận, chuyển hóa, thần kinh phát triển, gan hoặc huyết học mãn tính) và những người mắc bệnh/đang sử dụng phương pháp điều trị ức chế miễn dịch (như HIV, đang hóa trị hoặc dùng steroid, hoặc bệnh ác tính).
• Nhân viên y tế và chăm sóc có nguy cơ cao mắc bệnh cúm do tiếp xúc nhiều với bệnh nhân và lây lan thêm, đặc biệt là cho những người dễ bị tổn thương. Tiêm vắc-xin có thể bảo vệ nhân viên y tế và những người xung quanh họ.

Dịch cúm có thể gây ra tình trạng nghỉ học, nghỉ làm, ảnh hưởng đến năng suất lao động. Đồng thời, các phòng khám và bệnh viện có nguy cơ quá tải trong giai đoạn cao điểm của bệnh.

4. Quá trình lây truyền

Cúm theo mùa lây lan dễ dàng, lây truyền nhanh chóng ở những nơi đông người, bao gồm trường học và viện dưỡng lão. Khi người bị nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, các giọt chứa vi-rút (giọt truyền nhiễm) sẽ phát tán vào không khí và có thể lây nhiễm cho những người ở gần. Vi-rút cũng có thể lây lan qua bàn tay bị nhiễm vi-rút cúm. Để ngăn ngừa lây truyền, mọi người nên che miệng và mũi bằng khăn giấy khi ho và rửa tay thường xuyên.

Ở vùng khí hậu ôn đới, các đợt dịch theo mùa chủ yếu xảy ra vào mùa đông, trong khi ở các vùng nhiệt đới, bệnh cúm có thể xảy ra quanh năm, khiến các đợt bùng phát không đều đặn.

Thời gian từ khi nhiễm trùng đến khi phát bệnh, được gọi là thời gian ủ bệnh, là khoảng 2 ngày, nhưng dao động từ 1–4 ngày.

5. Xử trí

Hầu hết mọi người sẽ tự khỏi bệnh cúm. Những người có triệu chứng nghiêm trọng hoặc các tình trạng bệnh lý khác nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

Những người có triệu chứng nhẹ nên:

• Ở nhà để tránh lây nhiễm cho người khác
• Nghỉ ngơi
• Uống nhiều nước

• Điều trị các triệu chứng khác như sốt
• Nếu các triệu chứng trở nặng hơn, cần can thiệp y tế.

Những người có nguy cơ cao hoặc có triệu chứng nghiêm trọng nên được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút càng sớm càng tốt. Họ bao gồm những người:

• Phụ nữ có thai
• Trẻ em dưới 59 tháng tuổi
• Người trên 65 tuổi
• Người có các bệnh lý mãn tính khác
• Đang trong giai đoạn hóa trị
• Suy giảm miễn dịch do HIV hoặc các tình trạng bệnh lý khác.

Hệ thống giám sát và ứng phó cúm toàn cầu (GISRS) của WHO theo dõi tình trạng kháng thuốc kháng vi-rút trong số các loại vi-rút cúm đang lưu hành để cung cấp bằng chứng kịp thời cho các chính sách quốc gia liên quan đến việc sử dụng thuốc kháng vi-rút.

6. Phòng ngừa

Tiêm vắc-xin là cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh cúm.

Vắc-xin cúm an toàn và hiệu quả đã được sử dụng trong hơn 60 năm qua. Miễn dịch từ vắc-xin sẽ mất dần theo thời gian nên khuyến cáo nên tiêm vắc-xin hàng năm để bảo vệ cơ thể bệnh cúm.

Vắc-xin cúm có thể kém hiệu quả hơn ở người lớn tuổi, nhưng nó sẽ làm bệnh bớt nghiêm trọng hơn và giảm nguy cơ biến chứng và tử vong.

Việc tiêm chủng đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ cao gặp biến chứng do cúm và người chăm sóc họ.

Tiêm vắc-xin hàng năm được khuyến cáo cho:

• Phụ nữ có thai
• Trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi
• Người trên 65 tuổi
• Người mắc bệnh mãn tính
• Nhân viên y tế.

Một số cách khác để phòng ngừa bệnh cúm:

• Rửa tay thường xuyên

• Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi

• Vứt khăn giấy đúng chỗ sau khi sử dụng
• Ở nhà khi cảm thấy có những dấu hiệu mệt mỏi, không khỏe
• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh
• Tránh chạm vào mắt, mũi hoặc miệng.

Tài liệu tham khảo:

WHO/Influenza (Seasonal)

Tìm hiểu các bài viết liên quan tại: https://ancarepharma.com/chu-de/kien-thuc-dinh-duong-vi/

 

Để được tư vấn cụ thể hãy liên hệ với chúng tôi: https://www.facebook.com/ancarepharma